Op 12 mei 1940 om ongeveer 09:15 uur voltrok zich in Borgharen een ramp. Deze had veel

ernstiger kunnen zijn als de piloot niet op het allerlaatste moment zijn vliegtuig verticaal

omgooide om de kerktoren te ontwijken. 2 seconden later crashte de Bristol Blenheim in

de "Hoeswei" aan de Spekstraat. De 3 inzittenden kwamen hierbij om het leven.

Zij rusten alle 3 op de Algemene Begraafplaats Tongerseweg te Maastricht.

Hun grafnummers zijn 141, 142 en 143.

Flying Officer Thomas "Tommy" George Bassett. Piloot

Geboren op 10 december 1917 in Te Kopuru, Nieuw Zeeland.

Zoon van John Leonard "Len" Bassett en Helen "Lena"

McCarthy- Bassett. Hij kreeg een kort dienstverband bij de Royal

New Zealand Air Force in juli 1937. In april 1938 scheepte hij in op de

SS Tamaroa voor de reis naar Engeland waar hij in juni aankwam.

Hij kreeg in december 1939 een post bij 15 (XV) Squadron en vloog in

Fairy Battles lichte bommenwerpers. Op 1 december 1939 maakte hij

promotie tot Flying Officer. Eind 1939, begin 1940 werden de Fairy

Battles vervangen door Bristol Blenheims.

Hij rust in graf 142/143 (samen met Neville Middlemass).

Hij werd 22 jaar.

Een later uitgetypte versie van een deel uit het logboek van de L8847

Neville Craig Middlemass schreef toen in zijn laatste seconden "We zijn geraakt, ik ga sterven"

Op 10 mei 1940 vielen de Duitse Wehrmacht en Luftwaffe de lage landen aan. Hun "Blitzkrieg" was een success ondanks het hevige verzet van Nederlandse en Belgische troepen. De Duitsers rukten naar het zuiden op langs het Julianakanaal. Daarbij kwam dus ook Borgharen op hun route te liggen. Nadat de vijand bij Borgharen van de schrik was bekomen en versterking had ontvangen

begon hij onmiddellijk zware druk uit te oefenen. Zijn grote overmacht aan mensen en wapens bracht de bediening van de beide mitrailleurs nabij de sluis spoedig in een benarde positie.

Bij de vijf stormaanvallen die de Duitsers daar hebben uitgevoerd, werden er steeds

neergeschoten. Aan de oostzijde van het kanaal zijn naar schatting minstens negentig Duitsers gevallen. Het is de vijand overigens niet gelukt de brug of de sluis te nemen. Na enkele vergeefse aanvallen verdween hij in zuidelijke richting. Dat was mogelijk, omdat de overgebleven groep aan de oostelijke zijde van het kanaal allang was uitgeschakeld. Daarmee was een bres in het buitenste bruggenhoofd ontstaan, waardoor de tegenstander over de weg langs de sluis en de Franciscus Romanusweg naar de spoorbrug van Maastricht oprukte.

Toen de Duitse colonne vanuit de richting Borgharen de brug naderde werd door de Nederlandse troepen op de westelijke Maasoever deze onder vuur genomen met mitrailleurs geweren en twee anti-tankgeweren. De twee posten bij de versperring aan de overkant van de Maas kwamen terug

na ook zelf gevuurd te hebben. Op de brug ontstond een gevecht. Toen de laatste post over was, zaten de Duitsers al op de versperringsdeuren van de spoorbrug. Terwijl de Duitsers erop zaten, is de brug opgeblazen. 

De situatie in Maastricht was nu als volgt. De troepen van het buitenste bruggenhoofd waren

nagenoeg verloren gegaan, die van het binnenste bruggenhoofd hadden zich over de rivier

teruggetrokken. Alle Maasbruggen waren opgeblazen. Het sluizencomplex in het Julianakanaal

bij Borgharen bleef met de brug in Nederlandse handen. Restanten van de Duitse eenheid die

vanuit de richting van Borgharen was gekomen lagen in de zinkwitfabriek en langs de kade

tegenover de vernielde spoorbrug, waar ze ernstig te lijden hadden van het Nederlandse vuur.

Wijk was door de vijand bezet en de noordelijke colonne van de 4de Pantserdivisie rukte dit

stadsdeel binnen.

De Duitsers werkten koortsachtig om hun materiaal over de rivier te krijgen. Even ten noorden

van de vernielde spoorbrug bouwden ze in de nacht van 10 op 11 mei een zware zestientons

noodbrug, die om 08.00 uur 's morgens gereed was. Pas daarna konden tanks en pantserwagens te hulp snellen en werd het mogelijk de slotaanval in te zetten. Gedurende die dagen hebben de Duitsers luchtafweer, anti-tankgeschut  en versperringen opgesteld. Bij de sluis en de vernielde bruggen werd hun luchtverdediging geoptimaliseerd. Versterkingen kwamen heel snel binnen.

Op 10 mei deed de Britse RAF al fotoverkenningsvluchten uitvoeren om de situatie bij de

Nederlandse en Belgische grens te evalueren. Daarbij werd het duidelijk dat er intacte bruggen

waren over het Albertkanaal en de Duitse noodbrug over de Maas. Operation Maastricht werd opgezet. Op 11 mei werd er al een bombardement uitgevoerd om de Duitse noodbruggen te vernietigen. Dit lukte helaas niet. Wel werden er veel woningen in de omgeving geraakt. Daarbij vielen 34 doden.

In de vroege ochtend van 12 mei was het zover. Vanaf Franse en Britse vliegvelden vertrokken

in totaal 4 RAF squadrons lichte bommenwerpers en 2 RAF squadrons jagers ter bescherming.

* Squadron 1 en 87 bestonden elk uit 12 Hawker Hurricanes Mk I jagers.

* Squadron 12 bestond uit 5 Fairey Battles.

* Squadron 15 en 107 bestonden elk uit 12 Bristol Blenheims Mk IV.

* Squadron 139 tenslotte bestond uit 9 Bristol Blenheims Mk IV.

De vliegtuigen zouden ongeveer gelijktijdig, rond 9 uur, aankomen bij hun doelen. Aangezien de snelle aanvoer van Duitse troepen al druk gaande was en de Luftwaffe de gebieden bewaakte werden de Britten "warm" onthaald. FLAK en circa 120 van de beruchte Messerschmitt Bf109 vuurden op de aankomende vliegtuigen met veel fatale gevolgen. 

* Squadron 1 verloor 2 Hurricanes. Daarbij viel 1 dode.

* Squadron 12 verloor alle 5 Fairey Battles. Daarbij vielen 6 doden.

* Squadron 15 verloor 7 Blenheims. Daarbij vielen 14 doden.

* Squadron 87 verloor 2 Hurricanes. Daarbij viel 1 dode.

* Squadron 107 verloor 4 Blenheims. Daarbij vielen 7 doden.

* Squadron 139 verloor 7 Blenheims. Daarbij vielen 10 doden en 3 zijn er nog steeds vermist.

Beschadigd door de crash. Het huis van Huveneers aan de Spekstraat.

Restanten van de Blenheim bij de muren van Kasteel Borgharen.

Het oorlogsmonument gelegen op de Hertog van Brabantlaan in Borgharen is tot stand gekomen door de in 2024 opgerichte werkgroep Herdenkingsmonument Bristol Blenheim L8847

en mede mogelijk gemaakt door de financiële bijdragen van Buurtnetwerk Borgharen,

Consortium Grensmaas, Stichting de Tongersehof, Kern met Pit, Cultuurmakers,

Stichting Kannunik Salden en Stichting Gemeenschapshuis de Haarderhof. 

Wilt u bijdragen aan de onderhoudskosten van dit herdenkingsmonument dan verwelkomen wij iedere willekeurige bijdrage. U kunt een bijdrage overmaken op bankrekeningnummer

NL32 RABO 012 92 82 146 van Stichting Gemeenschapshuis Borgharen o.v.v. herdenkingsmonument. Alvast dank voor uw donatie!

Werkgroep Herdenkingsmonument Bristol Blenheim L8847

Fer van de Winkel

Huub Janssen

Alexander Godschalk